Po tegorocznych tragicznych wydarzeniach, zastanowiłem się, czy samospalenie jest częstą metodą samobójstwa. Gdy tylko zacząłem się szukać na ten temat informacji okazało się, że jednak dużo częstszą niż mogłoby się na pierwszą myśl wydawać.
W krajach rozwiniętych samobójstwo przez podpalenie siebie, mieszkania bądź wskoczenie w palący się gdzieś ogień, jest bardzo rzadkie. W analizie ze Szwajcarii było to około 1% prób samobójczych.[A] W innych krajach UE poziom jest podobny, nie przekracza 4%.
W biedniejszych krajach rozwijających staje się dużo częstsze, rzędu 20-30% przypadków, a w takich krajach jak Iran, Irak czy Pakistan należy do najczęstszych metod samobójstwa wśród kobiet.[B]
Ze względu na drastyczność i bolesność wybór metody ma często powód demonstracyjny - samo zdarzenie ma zwrócić na coś uwagę, lub wywołać u kogoś poczucie winy. W niektórych przypadkach wydaje się, że do próby dochodzi pod wpływem impulsu lub emocji, a ogień był akurat łatwo dostępny.
Przeglądając źródła internetowe z lat 2017-2011 znalazłem informacje o 53 takich zdarzeniach w Polsce. Średnio więc wychodziłoby 8-9 przypadków rocznie. Wyraźnie zauważalna jest dysproporcja względem płci, tylko 5 przypadków dotyczy kobiet, co oznaczałoby, że ponad 90% samopodpalaczy stanowią mężczyźni. Nie jest to jednak wynik tego, że kobiety wolą mniej drastyczne metody - zbliżona dysproporcja dotyczy samobójstw ogółem, mężczyźni stanowią ponad 85% samobójców.[C]
W kilku przypadkach samopodpalenia miały charakter demonstracyjny, samobójcy próbowali się zabić w pobliży siedzib polityków, zostawiając listy motywujące czyn politycznie, demonstracyjne były też samobójstwa w pobliżu domu byłej partnerki. Kilka także przypadków wiązało się z samobójstwem rozszerzonym, gdy sprawca oprócz siebie spalił lub usiłował spalić jeszcze inne osoby z otoczenia.
W ujęciu statystycznym, porównując znalezione przypadki z zarejestrowanymi przez Policję [D] zamachami samobójczymi, wychodzą następujące częstości:
- 8 przypadków w 2016 roku to 0,08%
- 6 przypadków w 2015 roku to 0,06%
- 7 przypadków w 2014 roku to 0,07%
- 13 przypadków w 2013 roku to 0,15%
Różnica względem danych z innych krajów sugeruje raczej, że mniej takich przypadków jest opisywanych w mediach, niż ma miejsce. Statystyki policyjne w ogóle takiej kategorii nie wyróżniają, samospalenia zawierają się więc pewnie w grupie kilkuset samobójstw w kategorii "inne".
2017
- Rzeszów, mężczyzna podpala się na nieużytkach nieopodal sądu rejonowego.[1]
- Łowicz, październik, mężczyzna podpala się w izbie przyjęć szpitala.[2]
- Warszawa, mężczyzna podpala się pod Pałacem Kultury i Nauki po wygłoszeniu manifestu politycznego z protestem przeciwko działaniom rządu. Po kilku dniach zmarł.[3]
- Zamość, luty, mężczyzna podpalił sobie ubranie pod budynkiem starostwa po dostaniu odmownej decyzji urzędowej.[4] Dwa tygodnie później próbował to samo robić w sądzie w Lublinie mężczyzna, skazany na prace społeczne ale został powstrzymany po oblaniu się rozpuszczalnikiem. [5]
- Pełczyce k. Gryfic, styczeń, mężczyzna podpalił się na jednej z głównych ulic. [6]
2016
- Szczecinek, grudzień, uczeń szkoły zawodowej podpalił się pod wejściem do szkoły. Sam się ugasił. [7] (wypadek?)
- Szańkowo k. Siedlec, wrzesień, mężczyzna podpalił się w budynku gospodarczym.[8]
- Mikołów, wrzesień, mężczyzna podpalił się przed domem żony. Wcześniej sąd wydał mu zakaz zbliżania się za wieloletnie znęcanie i groźby karalne.[9]
- Legionowo, lipiec, mężczyzna podpalił się na ulicy podczas interwencji policji, wcześniej groził podpaleniem sklepu.[10]
- Kędzierzyn-Koźle, lipiec, mężczyzna podpalił się na ulicy.[11]
- Baniewice k. Gryfic, czerwiec, mężczyzna podpalił się przed domem.[12]
- Chojnice, kwiecień, ochroniarz lokalnego supermarketu podpalił się na parkingu.[13]
- Poznań, marzec, mężczyzna podpalił się w sądzie apelacyjnym po odczytaniu niekorzystnego wyroku w sprawie rozwodowej[14]
2015
- Jesion k. Nowej Soli, listopad, mężczyzna oblał paliwem siebie, żonę i mieszkanie, po czym podpalił. Oboje zmarli w szpitalu. Samobójstwo rozszerzone? [15]
- Szczecin, wrzesień, mężczyzna polał siebie i żonę paliwem, zdążyła uciec zanim się podpalił.[16]
- Warszawa, wrzesień, mężczyzna podpalił się na stacji benzynowej. [17]
- Bieruń, czerwiec, mężczyzna podpalił się pod osiedlowym sklepem.[18]
- Tarnów, kwiecień, niepełnosprawny mężczyzna podpalił swoje nogi na chodniku koło prokuratury.[19]
- Suwałki, marzec, mężczyzna podpalił się pod wejściem do kościoła.[20]
2014
- Łowicz, wrzesień, mężczyzna podpalił się w kościele parafialnym.[21]
- Ruda śląska, wrzesień, mężczyzna podpalił się na ulicy.[22]
- Jedlnia-Letnisko k. Radomia, wrzesień, mężczyzna podpalił się na podwórku swojego domu.[23]
- Radomsko, lipiec, mężczyzna podpalił się na ulicy.[24]
- Szprotawa, lipiec, mężczyzna podpalił się w gabinecie kosmetycznym. [25]
- Rybnik, kwiecień, mężczyzna podpalił się w sklepie.[26]
- Lublin, marzec, 14-letni chłopiec podpalił się na nieużytkach.[27]
2013
- Tarnów, grudzień, mężczyzna podpalił się w sądzie podczas rozprawy. [28]
- Sosnowiec, listopad, kobieta podpaliła się w parku miejskim. [29]
- Parysowo k. Garwolina, listopad, mężczyzna podpalił się na ulicy miejscowości.[30]
- Pyrzyce, październik, mężczyzna podpalił się na ulicy.[31]
- Jasło, sierpień, mężczyzna podpalił się na parkingu. [32]
- Kraków, czerwiec, konduktor podpalił się podczas protestu przeciwko masowym zwolnieniom w Przewozach Ragionalnych [33]
- Warszawa, czerwiec, mężczyzna podpalił się koło kancelarii premiera.[34]
- Koronowo, czerwiec, mężczyzna podpalił się podczas festynu. [35]
- Wola Gałęzowska, czerwiec, kobieta podpaliła się w mieszkaniu. [36]
- Jarosławiec, kwiecień, mężczyzna podpalił się w domu. [37]
- Warszawa, marzec, muzyk Andrzej Żuromski podpalił fragment swojej bluzki podczas nagrywania programu telewizyjnego, aby zwrócić uwagę na swoje problemy w sądzie. [38]
- Zgierz, marzec, kobieta podpaliła siebie i córkę w mieszkaniu. [39]
- Świdnik, luty, mężczyzna podpalił się na placu.[40]
2012
- Rzeszów, sierpień, kobieta podpaliła się przed posterunkiem policji. [41]
- Łopiennik Nadrzeczny k. Lublina, ksiądz oskarżony o molestowanie dzieci podpalił się na cmentarzu, w pobliżu grobu rodziców.[42]
- Opole, czerwiec, mężczyzna podpalił się na klatce schodowej, pod mieszkaniem byłej dziewczyny[43]
- Słupca, kwiecień, kobieta podpaliła siebie i auto. [44]
- Leszno, kwiecień, mężczyzna podpalił się na ulicy. [45]
- Kraków, luty, mężczyzna podpalił się na ulicy koło pomnika Solidarności. [46]
- Braniewo, styczeń, bezdomny mężczyzna podpalił się w łazience w budynku MOPS. [47]
2011
- Katowice, listopad, mężczyzna podpalił się na przystanku autobusowym. [48]
- Drezdenko, październik, mężczyzna podpalił się na ulicy.[49]
- Warszawa, wrzesień, mężczyzna podpalił się na ławce przed kancelarią premiera.[50]
- Drawsko Pomorskie, sierpień, mężczyzna podpalił się na posesji. [51]
- Czeberaki k. Wrocławia, maj, mężczyzna podpalił się na dachu domu. [52]
- Konstantynów, styczeń, mężczyzna podpalił siebie i byłą partnerkę.[53]
- Skrzynki, styczeń, mężczyzna podpalił w samochodzie siebie i córkę.[54]
-----
[A] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24794228
[B] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25406886
[C] https://zdrowie.pap.pl/raport/raport-nizp-pzh-niepokojacy-rekord-polski-samobojstwa
[D] http://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/zamachy-samobojcze/122324,Zamachy-samobojcze-od-2013-roku.html
[1] https://wiadomosci.wp.pl/mezczyzna-podpalil-sie-przed-sadem-rejonowym-w-rzeszowie-6185194980054657a
[2] http://www.dzienniklodzki.pl/na-sygnale/a/tragedia-w-lowiczu-mezczyzna-podpalil-sie-na-izbie-przyjec-w-szpitalu,12624216/
[3] http://wiadomosci.onet.pl/kraj/zmarl-mezczyzna-ktory-podpalil-sie-przed-palacem-kultury/gvgzmrr
[4] http://www.dziennikwschodni.pl/zamosc/60-latek-podpalil-sie-przed-starostwem-juz-pol-roku-wczesniej-powiedzial-urzednikom-ze-to-zrobi,n,1000195177.html
[5] http://www.dziennikwschodni.pl/lublin/lublin-30-latek-chcial-sie-spalic-przed-sadem,n,1000195807.html
[6] http://24kurier.pl/aktualnosci/wiadomosci/podpalil-sie-na-ulicy/
[7] http://24kurier.pl/aktualnosci/wiadomosci/uczen-podpalil-sie-przed-szkola/
[8] http://tygodniksiedlecki.com/t36350-podpalil.sie.mezczyzna.htm
[12] http://24kurier.pl/aktualnosci/wiadomosci/tragedia-w-baniewicach-podpalil-sie-przed-domem/
[13] http://www.dziennikbaltycki.pl/wiadomosci/chojnice/a/chojnice-zmarl-mezczyzna-ktory-podpalil-sie-pod-marketem-zdjecia,9875863/
[14] http://www.gloswielkopolski.pl/wiadomosci/poznan/a/trojpole-mezczyzna-podpalil-sie-w-sadzie-apelacyjnym,9481367/
[9] http://www.dziennikzachodni.pl/wiadomosci/a/mikolow-najpierw-sie-znecal-nad-zona-a-potem-sie-podpalil,10599768/
[10] http://wawalove.pl/Oblal-sie-benzyna-i-podpalil-Policjanci-uratowali-mu-zycie-a23448
[11] http://www.tygodnik7dni.pl/zdesperowany-mezczyzna-podpalil-sie-na-osiedlu-pogorzelec-2016,07,08.html
[17] https://wiadomosci.wp.pl/mezczyzna-podpalil-sie-na-stacji-benzynowej-w-warszawie-6025256150459521a
[20] http://www.wspolczesna.pl/wiadomosci/suwalki/art/4924235,ul-wyszynskiego-mezczyzna-podpalil-sie-przed-kosciolem-matki-bozej-milosierdzia,id,t.html
[19] https://www.radiokrakow.pl/wiadomosci/tarnow/niepelnosprawny-mieszkaniec-tarnowa-podpalil-sie-przed-prokuratura/
[18] http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/3914733,ledziny-32latek-oblal-sie-benzyna-i-podpalil-mezczyzna-jest-w-100-proc-poparzony,id,t.html
[15] http://www.gazetalubuska.pl/wiadomosci/nowa-sol/art/9105464,podpalacz-rodziny-z-jesiony-zmarl-w-nowosolskim-szpitalu,id,t.html
[26] https://www.rybnik.com.pl/wiadomosci,mezczyzna-podpalil-sie-w-sklepie-przy-ul-koscielnej-jest-w-krytycznym-stanie,wia5-3266-23506.html
[21] http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/3576507,samopodpalenie-w-lowiczu-44letni-mezczyzna-podpalil-sie-w-kosciele,id,t.html
[25] http://www.se.pl/wiadomosci/polska/tragedia-w-szprotawie-mezczyzna-podpalil-sie-u-kosmetyczki_410093.html
[22] http://rudaslaska.naszemiasto.pl/artykul/ruda-slaska-chebzie-55-latek-oblal-sie-benzyna-i-podpalil,2425055,art,t,id,tm.html
[23] http://www.echodnia.eu/radomskie/wiadomosci/powiat-radomski/art/8083274,desperat-w-jedlniletnisku-42-letni-mezczyzna-oblal-sie-benzyna-i-podpalil,id,t.html
[24] http://www.radomsko24.pl/oblal-sie-benzyna-i-podpalil-10775
[27] http://www.dziennikwschodni.pl/lublin/sa-wyniki-sekcji-zwlok-14-letniego-filipa-ktory-sie-podpalil,n,140319718.html
[34] http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/430048,mezczyzna-podpalil-sie-przed-kancelaria-premiera-przezyl.html
[35] http://www.pomorska.pl/wiadomosci/koronowo/art/7357447,mezczyzna-podpalil-sie-podczas-festynu-w-koronowie-udalo-sie-go-uratowac,id,t.html
[28] http://www.radiokrakow.pl/wiadomosci/tarnow/26-letni-mezczyzna-podpalil-sie-w-tarnowskim-sadzie/
[37] http://www.dziennikbaltycki.pl/artykul/825034,jaroslawiec-54letni-mezczyzna-podpalil-sie-na-oczach-rodziny,id,t.html
[31] http://stargard.naszemiasto.pl/artykul/smiertelny-wypadek-w-pyrzycach-65-letni-mezczyzna-podpalil,2032370,art,t,id,tm.html
[30] http://www.jaslo4u.pl/nie-zyje-mezczyzna-ktory-sie-podpalil-zostawil-list-pozegnal-newsy-jaslo-15440
[32] http://kuriergarwolinski.pl/garwolin_7486_oblal_sie_benzyna_i_podpalil_dlaczego,2
[40] http://www.kurierlubelski.pl/artykul/773173,swidnik-podpalil-sie-na-placu-konstytucji-3-maja,id,t.html
[29] https://wiadomosci.wp.pl/kobieta-podpalila-sie-w-parku-w-sosnowcu-6038690004619905g
[39] http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/782602,samobojstwo-w-zgierzu-matka-podpalila-siebie-i-3letnia-corke-zdjeciafilm,id,t.htm
[36] http://www.kurierlubelski.pl/artykul/912393,wola-galezowska-kobieta-probowala-sie-spalic-jej-stan-jest-krytyczny,id,t.html
[43] http://www.nto.pl/wiadomosci/opole/art/4505035,22latek-oblal-sie-benzyna-i-podpalil-jego-stan-jest-krytyczny,id,t.html
[46] http://krakow.naszemiasto.pl/artykul/w-krakowie-podpalil-sie-mezczyzna,1266473,art,t,id,tm.html
[47] http://www.portalpomorza.pl/wiadomosci/35514,56-letni-mezczyzna-podpalil-sie-w-braniewie
[45] https://epoznan.pl/news-news-31685-Region_mezczyzna_podpalil_sie_w_Lesznie
[41] https://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/671943,Rzeszow-kobieta-podpalila-sie-przed-komisariatem
[44] http://www.se.pl/wiadomosci/polska/slupca-kobieta-podpalila-siebie-i-auto-czy-nieudana-proba-samobojcza_252363.html
[42] http://www.kurierlubelski.pl/artykul/634543,spalone-zwloki-na-cmentarzu-w-lopienniku-nadrzecznym-podpalil-sie-ksiadz-oskarzony-o-molestowanie,id,t.html
[50] http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/357649,incydent-przed-kancelaria-premiera-podpalil-sie-mezczyzna.html
[48] http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/478510,katowice-mezczyzna-podpalil-sie-na-przystanku-przy-murckowskiej,id,t.html
[49] http://www.zachod.pl/radio-zielona-gora/wiadomosci/mezczyzna-podpalil-sie-w-drezdenku/
[51] http://www.gk24.pl/wiadomosci/drawsko-pomorskie/art/4464391,mieszkaniec-drawska-pomorskiego-oblal-sie-benzyna-i-podpalil,id,t.html
[33] http://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-kolejarz-podpalil-sie-w-krakowie-protestowal-przeciw-zwolnie,nId,984415
[16] http://www.se.pl/wiadomosci/polska/tragedia-w-szczecinie-mezczyzna-podpalil-siebie-i-zone-we-wlasnym-mieszkaniu_689926.html
[53] http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/514945,podpalil-kobiete-proces-za-zamknietymi-drzwiami-zdjecia,id,t.html
[52] http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/400904,czeberaki-oblal-sie-benzyna-podpalil-siebie-i-dom,id,t.html
[jn] http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/427380,skrzynki-dlaczego-doszlo-do-tragedii,id,t.html
[54] http://muzyka.onet.pl/newsy/andrzej-zuromski-podpalil-sie-na-wizji/cbgfl
