Śmiertelne wypadki z bronią myśliwską

Swego czasu January na Biokompoście opublikował świetny tekst "W obronie Myśliwych" przedstawiający tą grupkę ludzką tak, jakby byli rzadkim gatunkiem szkodnika, wyrządzającego szkody w przyrodzie.
Próbował przy tym porównać szkody wywołane przez łosie ze szkodami wywoływanymi przez myśliwych, a zwłaszcza przypadki śmiertelne ich działań, ale nie był w stanie znaleźć żadnych statystyk takich wypadków. W ramach przyczynku do dalszych analiz proponuję taką listę:

[aktualizacja do 2023]

2023

- Szczeciński komornik zginął na początku stycznia podczas indywidualnego polowania koło Przesącina. Zastrzelił go drugi myśliwy, który też był na indywidualnym polowaniu. Okoliczności strzału są niejasne. [52] 

2021

- W listopadzie myśliwy postrzelił innego podczas polowania zbiorowego koło Rokitna, w woj. lubelskim. Ranny zmarł w szpitalu po kilku dniach. Przyczyną był niekontrolowany wystrzał z powodu złego obchodzenia się z bronią. Myśliwy tłumaczył jednak, że broń oparta o ramię wystrzeliła, bo pod kabłąk wpadł guzik kurtki i nacisnął spust; a że broń była odbezpieczona i skierowana w stronę kolegi... [54] 

2022

- W sierpniu do śmiertelnego postrzelenia doszło w Piaskach Szlacheckich koło Krasnegostawu. Myśliwi jechali samochodem z załadowaną bronią. Gdy jeden z nich zauważył w oddali lisa, zaczął wysiadać. Podczas brania sztucera położył palec na spuście a broń wystrzeliła w kierunku innego myśliwego siedzącego na tylnym siedzeniu. [53]

- W lutym mężczyzna zginął podczas polowania koło Wolsztyna. Wygląda na to, że postrzelił się podczas nieprawidłowego rozładowywania broni. [51] 

2020

- Uczeń szkoły sadowniczej został zastrzelony w sadzie koło szkoły, gdy zbierał jabłka. Zastrzelił go były policjant, który polował na dziki, polowanie nie było zgłoszone, więc był to raczej kłus. [50]

2019

- Podczas polowania zbiorowego dla myśliwych z Danii, we Włościborzu koło Kołobrzega jeden z uczestników zastrzelił naganiacza.[45] 

- Identyczna sytuacja zdarzyła się w Ulicznie koło Wrocławia. Jeden z kilkunastu uczestników polowania na dziki strzelił w stronę linii, którą szli myśliwi, gdy jeden z dzików wpadł między polujących. Inny myśliwy dostał w głowę i zmarł w szpitalu.[46]

- W gminie Czerniewice myśliwy zastrzelił innego podczas pakowania naładowanej broni do torby.[47]

- W Gidlach koło Radomska myśliwy pomylił innego mężczyznę z dzikiem. [48]

2018

 ? (chyba się nie zdarzył wypadek)
 2017
- O okolicy wsi Słoćwina koło Głogowa myśliwy zastrzelił po zmroku mężczyznę wychodzącego z lasu. Widząc coś ciemnego na granicy lasu uznał, że to dzik. [40] Tłumaczył początkowo że postrzelony był pijany i szedł na czworakach i dlatego wyglądał jak dzik. Badanie krwi stwierdziło jednak że zabity był trzeźwy.[41]
- Podczas polowania na zające myśliwy ze Słupeczna w woj. Lubelskim śmiertelnie postrzelił się w szyję.[42]

- Podczas polowania w Miłakowie w środku nocy jeden myśliwy postrzelił w pierś drugiego, zaczajonego na polu kukurydzy.[43]

2016
- Podczas polowania w Strzemiesznej koło Czerniewic zginął jeden z myśliwych, postrzelony przez innego [34]
- W okolicy Wągrowca znaleziono na drodze rannego rowerzystę. Gdy zmarł w szpitalu okazało się, że zginął od kuli używanej w broniach myśliwskich. Tego dnia w pobliskim lesie polował indywidualnie 21-letni myśliwy. Tłumaczył że strzelał do sarny i pocisk rykoszetował. Okazało się jednak że oddał tego dnia więcej strzałów, w tym kilka bezpośrednio w stronę oddalonej o 300 metrów drogi.[35]
- Podczas polowania w Starym Dworku w woj. lubuskim, myśliwy zastrzelił drugiego. Siedząc na ambonie wycelował w jego kierunku broń. Tłumaczył potem. że szukał go przez lunetkę celowniczą i przypadkiem strzelił.[36]

- Podczas polowania upamiętniającego 20-lecie koła łowieckiego, myśliwy strzelający wzdłuż torów kolejowych do dzika, postrzelił innego myśliwego w udo. Ten zmarł z wykrwawienia - dostał w tętnicę.[44]

2015
- W gminie Łaszczów, woj. lubelskie, myśliwy śmiertelnie postrzelił drugiego.[37]
- W Kurznie koło Opola myśliwy śmiertelnie postrzelił się podczas polowania. [39]

2014:
- Myśliwy w Sobótce Starej w woj łódzkim wracając z polowania z odbezpieczoną bronią, potknął się i upadł. Broń wystrzeliła, zabijając siedzącego 300 metrów dalej w aucie mężczyznę[1],[2]
- Z kolei myśliwy z Okonki prawdopodobnie przypadkowo śmiertelnie się postrzelił[3]
- Koło Mieściska w Wielkopolsce myśliwy zastrzelił drugiego. Pomylił go z dzikiem[38]
2013
- Myśliwy z Daninowa prawdopodobnie śmiertelnie postrzelił się ze sztucera. Samobójstwo?[4]
 2012
- myśliwy z Pielni zabił żonę, strzelając z wnętrza budynku gospodarczego do lisa[5]
- wójt gminy Urszulin prawdopodobnie postrzelił się w udo w ambonie i zmarł od wykrwawienia[6]
- W Wyrykach w woj. lubelskim myśliwy zastrzelił kolegę podczas polowania na dziki. Po ciemku pomylił go z dzikiem[7]
- identyczna historia zdarzyła się w Korczówce, koło Białej Podlaskiej. Myśliwy pomylił kolegę z dzikiem. Była noc, w dodatku mglista, a myśliwi nie ustalili gdzie który się znajduje[8]
- kolejny wypadek miał miejsce w Żeliznej w dzień. Na polu kukurydzy zginął właściciel pola naganiający dziki myśliwemu[9]
- właścicielka pola kukurydzy w Luszynie zastrzeliła mężczyznę biorąc go za niszczącego zbiory dzika. Jak się okazało kucał na skraju pola, sadząc w kukurydzy marihuanę, mając zapewne nadzieję że nikt jej tam nie zauważy[10]
2011
- Myśliwy w Niemczy zastrzelił żonę, myląc ją z dzikiem[11]
- Podczas polowania na bażanty w Cykarzewie, jeden myśliwy śmiertelnie postrzelił drugiego[12] Prawdopodobnie broń wystrzeliła gdy potknął się o kretowisko
- równie nieostrożni byli myśliwi z Adamowa, którzy poślizgnęli się na skarpie. Broń jednego wystrzeliła, zabijając drugiego[13]
- podczas polowania w Książęcym Lesie koło Leszna śmiertelnie postrzelono mężczyznę[14]
 2010
- Myśliwy z Sumina który zaczaił się na dziki przy polu kukurydzy zastrzelił nad ranem kobietę. Jak się okazało przyszła na pole podebrać czyjąś kukurydzę[15]
- myśliwy śmiertelnie postrzelił kolegę w Barankówku koło Dębna[16]
2009
- koło Leśniawy w gminie Puck rykoszet zabił jednego z myśliwych. W prasie tłumaczono że pocisk odbił się od dzika, ale wydaje się że raczej było to drzewo.[17]
- podczas polowania w Oleszycach myśliwy śmiertelnie postrzelił się bronią, która upadła mu na ziemię[18]
2008
- Myśliwy zastrzelił syna w Chachalni podczas nagonki[19]
2007
- W okolicach Korczowej myśliwy zastrzelił mężczyznę, myląc go z dzikiem[20]
2006
- 30-latek zginął podczas polowania pod Pobiedziskami. Inny myśliwy postrzelił go w udo[21]
- Myśliwy polujący na dziki zabił kolegę na polu kukurydzy w Datyniu [22]
2005
- 72-latek zastrzelony na polu kukurydzy koło Miechowa. Mężczyzna zrywał kolby z cudzego pola, pochrząkując. W zapadającym zmroku myśliwy wziął go za dzika[23]
- w Górze koło Wrocławia myśliwy zastrzelił mężczyznę koło pola kukurydzy[24]

2004

- W listopadzie podczas polowania zbiorowego zastrzelono naganiacza. Powodem było złe obchodzenie się z bronią i złe rozplanowanie polowania. Po przejściu jednej nagonki zaczęto od razu drugą a myśliwi obrócili się w drugą stronę bez przeliczenia i ustalenia kto gdzie stoi. Naganiacz znalazł się na brzegu pola strzału a myśliwy przeładowywał broń kierując lufę w tę stronę.[55]

  
2003
- pomocnik myśliwego zastrzelił go w Żabicach, myląc z dzikiem[25]
- dwaj żołnierze na polowaniu przypadkowo zastrzelili innego myśliwego koło Białej Pilskiej. Przestraszeniu ukryli ciało pod gałęziami i nie zgłosili wypadku.[26]
- w Rudzie Komorowskiej myśliwy zabił kolegę strzelając do kaczek[27]
2002
- Żołnierz zabił żołnierza podczas polowania w lesie. Słysząc szelest w krzakach strzelił nie patrząc[28]

- Przewodniczący rady powiatu kamieńskiego zginął koło Trzebieszowa, gdy jego znajomy pomylił go z dzikiem. [49]
2001
- Podczas przeładowywania broni myśliwy przypadkowo zastrzelił syna koło wsi Bity Kamień pod Białymstokiem[29]
- Podczas polowania w Szklarach myśliwy zastrzelił kolegę[30]
2000
- Holender polujący na kozła zastrzelił przewodnika górskiego w Dusznikach[31]
1999
- zaganiacz zastrzelony pod Sierakowem [32]
- myśliwy zastrzelił sąsiada w Łambinowicach. Pomylił siedzącego w trawie mężczyznę z dzikiem[33]

Ewidentnych samobójstw nie wliczałem. Nie liczyłem też zabójstw dokonanych bronią myśliwską ani postrzałów przez kłusowników ani wypadków z bronią w domu. Oczywiście możliwe że coś mi umknęło, zwłaszcza dla dawniejszych lat.

32 wypadki śmiertelne na 15 lat to średnio 2 rocznie. Dla porównania we Włoszech podczas polowań ginie rocznie 20-30 osób.
------
[1]https://www.ele24.net/wydarzenia/potknal-sie-i-zastrzelil-21-latka-mysliwy-z-policyjnym-dozorem
[2] http://wiadomosci.onet.pl/lodz/przez-przypadek-zastrzelil-21-latka-sa-zarzuty-dla-mysliwego/jx3x4
[3] http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/295854,Tragiczny-wypadek-na-polowaniu
[4]  http://www.radiomerkury.pl/informacje/pozostale/Smiertelny-wypadek-na-polowaniu.html

[5] http://slupca24.pl/?p=11209
[6] http://lublin.com.pl/artykuly/pokaz/20798/podkarpackie,mysliwy,zabil,swoja,zone,celowal,do,lisa/
[7] http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/wojt-zginal-na-polowaniu,214006.html
[8] http://www.kurierlubelski.pl/artykul/957944,mysliwy-zastrzelony-na-polowaniu-w-wyrykach-jest-akt-oskarzenia,id,t.html?cookie=1
[9] http://nasygnale.pl/kat,1025341,title,Myslal-ze-celuje-do-dzika-zabil-kolege-z-polowania,wid,15087297,wiadomosc.html
[10] http://www.miedzyrzec.info/artykuly/smierc-na-polowaniu/
[11] http://www.tvp.info/7521542/informacje/polska/zastrzelila-30latka-myslac-ze-to-dzik/
[12] http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/449514,mysliwy-zastrzelil-zone-bo-myslal-ze-to-dzik,id,t.html
[13] http://www.fakt.pl/Zginal-mysliwy-na-polowaniu-na-bazanty,artykuly,138749,1.html
[14] http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/486336,leszno-mysliwy-postrzelony-na-polowaniu-zmarl-w-szpitalu,id,t.html
[15] http://www.radiopik.pl/2,7289,jest-wyrok-dla-mysliwego-ktory-przez-pomylke-zab
[16] http://www.gs24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20100112/POWIAT06/154108881
[17] http://www.dziennikbaltycki.pl/artykul/188692,powiat-pucki-mlody-mysliwy-trafiony-rykoszetem-na-polowaniu,id,t.html
[18] http://www.nowiny24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20110210/REGION00/624607972
[19] http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/52782,mysliwy-zastrzelil-syna-na-polowaniu,id,t.html?cookie=1
[20] http://www.nowiny24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20080208/PRZEMYSL/902402763
[21]  http://cms.halpress.eu/news_view.php?tpl=124&nid=4453
[22]  http://poznan.naszemiasto.pl/archiwum/tragedia-na-polowaniu-zginal-zamiast-dzika,1175130,art,t,id,tm.html
[23] http://dziennik.lowiecki.pl/forum.php?f=11&t=164267&numer=386
[24]  http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,4483150,20051005WR-DLO,Smiertelny_strzal_po_zmroku,.html
[25] http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,2153866,20030726ZI-DLO,Pomylil_cel,.html
[26] http://archiwum.rp.pl/artykul/460297-Krotko.html (w pełnej wersji)
[27]  http://www.rmf24.pl/fakty/news-lubuskie-smierc-na-polowaniu,nId,108895
[28] http://www.poranny.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20011109/WYDARZENIA/11108009
[29] http://www.rmf24.pl/fakty/news-tragiczny-wypadek-podczas-polowania,nId,107403
[30] http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,1557318,20011011OP-DLO,Mysliwy_zastrzelil_kolege,.html
[31] http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,941398,19991029RP-DGW,KRAJ_W_SKROCIE,.html
[32] http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,135292,19931004RP-DGW,Blad_lowcy,.html
[33] http://www.archiwum.wyborcza.pl/Archiwum/1,0,941398,19991029RP-DGW,KRAJ_W_SKROCIE,.html

[34]  http://www.dzienniklodzki.pl/wiadomosci/tomaszow-mazowiecki/a/tragiczny-wypadek-na-polowaniu-mysliwy-zastrzelil-mysliwego,10781284/
[35] http://www.gloswielkopolski.pl/kryminalna-wielkopolska/a/mysliwy-zastrzelil-rowerzyste-szokujace-ustalenia-bylo-wiecej-strzalow,11875716/
[36] http://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/stary-dworek-mysliwy-zastrzelil-kolege-na-polowaniu/dj7bwlh
[37] http://kontakt24.tvn24.pl/mysliwy-smiertelnie-postrzelony-na-polowaniu,184972.html
[38] http://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/poznan/mysliwy-zginal-postrzelony-przez-swojego-kolege-pod-wagrowcem/nfqnx37
[39] http://www.tvn24.pl/wroclaw,44/postrzelil-sie-w-trakcie-polowania-nie-udalo-sie-go-uratowac,598673.html
[40]  http://plus.gazetawroclawska.pl/wiadomosci/a/smiertelny-postrzal-mysliwy-pomylil-czlowieka-z-dzikiem,11837071
[41]  http://www.tvn24.pl/podczas-polowania-postrzelil-czlowieka-myslal-ze-to-dzik,755010,s.html
[42] http://www.lublin112.pl/mysliwy-postrzelil-sie-polowaniu-udalo-sie-go-uratowac/
[43] https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-tragiczny-wypadek-podczas-polowania-mysliwy-zabil-mysliwego,nId,2483576 

[44]  https://www.kronikatygodnia.pl/wiadomosci/249,smiertelnie-postrzelil-kolege-na-polowaniu 

[45]  https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-tragedia-na-polowaniu-nie-zyje-47-latek,nId,3327837

[46] https://tvn24.pl/wroclaw/uliczno-mysliwy-postrzelony-na-polowaniu-nie-zyje-ra984771-2291189 

[47]  https://tomaszowmazowiecki.naszemiasto.pl/smiertelny-wypadek-po-polowaniu-w-gminie-czerniewice/ar/c1-7333747

[48] https://www.topagrar.pl/articles/wypadki-rolnicze/tragedia-na-polowaniu-mysliwy-pomylil-mezczyzne-z-dzikiem/

[49] https://gs24.pl/mysliwy-zastrzelil-mysliwego/ar/5025774

[50] https://www.dziennikwschodni.pl/opole-lubelskie/to-emerytowany-policjant-zastrzelil-16-latka-z-kluczkowic,n,1000277750.html

[51] https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2022-02-12/wolsztyn-mysliwy-zginal-podczas-polowania-bron-wystrzelila-podczas-rozladowywania/

[52] https://gs24.pl/po-tragedii-na-polowaniu-prokuratura-przeprowadzila-eksperyment-procesowy-z-udzialem-podejrzanego/ar/c1-17230743 

[53] https://tvn24.pl/bialystok/piaski-szlacheckie-mial-nieumyslnie-postrzelic-kolege-podczas-polowania-jest-akt-oskarzenia-przeciwko-50-latkowi-7196732

[54] https://www.dziennikwschodni.pl/biala-podlaska/tragedia-na-polowaniu-postrzelony-w-glowe-mysliwy-zmarl-chcialbym-blagac-o-was-o-wybaczenie,n,1000321189.html

[55] http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/OrzeczeniaHTML/v%20cskp%2084-21.docx.html

Wyczytane: Ebola, duchy i koniec świata

 Z czytanej właśnie książki:

Prorocy, głoszący koniec świata pojawiali się też, gdy wybuchały zarazy, tajemnicze, zabójcze, wybijające całe wioski i powiaty. Szczególnie bano się chorób które przywędrowały z Konga, uważanego za mroczną krainę makabry i czarów. Kongijską nazwano zarazę wywoływaną przez śmiertelnego wirusa ebola, który zabijał swoje ofiary wyjątkowo okrutnie i szybko, nie ostawiając niemal nadziei na ratunek.
Ludzie umierali w konwulsjach, straszni, nieprzytomni z bólu i gorączki, a życionośna krew wypływała z nich wszystkimi szczelinami ciała. Zwykle wirus przynosił śmierć tak błyskawicznie, że dotknięci chorobą nie byli w stanie nikogo zarazić. Kiedy jednak w roku dwutysięcznym, w którym według proroka Kibwetre miał nastąpić koniec świata, zaraza dotknęła kraj Aczolich, a także pięć powiatów na zachodzie kraju, przy granicy z Kongiem, wirus zabijał wolniej, bardziej podstępnie, sprawiając, ze ludzie zarażali się od siebie nawzajem.
Jako pierwsi padli jego ofiarą chłopi w niewielkiej wiosce Kikyo u podnóża gór Ruwenzori. Początkowo uznano, że zapadli na zwykłą w tych okolicach malarię. Dopiero gdy śmierć zaczęła zabierać ich krewnych i sąsiadów, którzy pomagali obmywać i grzebać zwłoki, wezwano lekarzy z Kampali. Ci stwierdzili, że najwyraźniej wirus ebola (wykryty po raz pierwszy w wymarłej wiosce nad brzegiem rzeki o tej właśnie nazwie) znów przekradł się zza kongijskiej granicy. Nabrali pewności gdy ustalili, że ci, którzy zmarli najwcześniej, upiekli i zjedli kozę zagryzioną przez jakieś dzikie zwierzę, najpewniej małpę.
Uczeni uważają, że zabójczy wirus od dawna żył w ostępach dżungli, zabijając głównie dzikie zwierzęta, głównie małpy. Zaatakował ludzi, gdy ci wdarli się do jego krainy, polując na zwierzynę i wyrąbując drzewa, by na ich miejscu zakładać domostwa i poletka. Przenosiły go nietoperze, których nie zabijał.

Naukowcy z niepokojem odkryli, że wirus, raz zaatakowawszy ludzi, stawał się coraz groźniejszy, coraz bardziej śmiercionośny. Zmieniał się, przystosowywał, doskonalił. Wciąż zadawał niechybną śmierć, ale nie unicestwiał już swoich ofiar tak szybko. Podobnie jak inny zabójczy wirus, wywołujący epidemię AIDS pozwalał, by zarażone nim osoby żyły dłużej i same przenosiły chorobę na innych.
W miasteczku Bundibugio wybuchła trwoga, gdy zaczęli tam zjeżdżać z okolicznych wiosek ludzie zarażeni wirusem ebola. Tubylcy odpędzali się od nich jak od trędowatych. Wystarczył wszak uścisk dłoni, by także zostać dotkniętym chorobą, na którą nie było lekarstwa. Właśnie ta niezwykła potęga i zjadliwość tajemniczego wirusa sprawiała, że wzbudzał on tak wielki lęk. Ludzie brali chorobę za karę Bożą, rzuconą na nich klątwę.
Przypomniałem sobie, że przecież Nora mieszkała przez jakiś czas w Bundibugio. Nie wspomniała jednak ani słowem, jak wyglądało życie miasteczka w czasie zarazy.
Aby zapobiec  rozprzestrzenianiu się choroby, wojsko wystawiło na drogach posterunki. Nikogo nie wpuszczało ani nie wypuszczało z miasteczka. Mieszkańcy, przekonani, że władze skazały ich na śmierć, przekradali się przez lasy, byle uciec z przeklętego miejsca. Uciekali nawet miejscowi lekarze i pielęgniarki, dla których opieka nad pacjentami oznaczała wyrok śmierci.
Prezydent Museveni wystąpił w telewizji z orędziem, w którym radził rodakom, by przynajmniej na jakiś czas nie witali się uściskiem dłoni. Podczas nabożeństw katoliccy księża przestali własnoręcznie podawać wiernym kumunikanty.
Przysłani z Kampali lekarze, odziani w ochronne skafandry, nakazali ludziom, by swoim zmarłym nie wyprawiali zwykłych pochówków, lecz by zaraz po śmierci pakowali ich do specjalnych worków i tak grzebali w ziemi. Muzułmańscy duchowni zwolnili wiernych z obowiązku obmywania zwłok. "To prawda, że Koran mówi nam, byśmy obmywali ciała zmarłych przed ich pogrzebaniem, ale święta Księga jeszcze surowiej zabrania nam odbierać życie sobie samym - ogłosił w Kampali świątobliwy hodżi Nsereko Mutumba. - A obmywanie ciał osób zmarłych z powodu wirusa ebola jest właśnie jak odbieranie sobie samemu życia".

Nieszczęśni mieszkańcy Bundibugio sami już nie wiedzieli, co robić. Nie obmywając ciał swoich zmarłych i nie dopełniając żałobnych rytuałów, może i chronili się przed zabójczym wirusem, ale narażali się na gniew duchów, które - nieodprawione w zaświaty - pozostawały w świecie żywych i mściły się na nich za wyrządzoną krzywdę. Za dowód wzięto w kraju Aczolich epidemię dżumy, która wybuchła tam niemal jednocześnie z atakiem wirusa ebola. Na przenoszoną przez pchły dżumę zapadały głównie kobiety. Mężczyźni, zgodnie z wioskowym zwyczajem zająwszy dla siebie łóżka, zmusili je do spania na glinianej podłodze.
- Kiedy na życie ludzi składa się tylko cierpienie, troska i nieustanny trud, łatwo jest im wmówić, że prawdziwy spokój i sprawiedliwość czekają ich dopiero po końcu świata, którego powinni wyczekiwać z radością - powiedział ksiądz Patrick ze szkoły imienia biskupa Kihangire w Kampali

Wojciech Jagielski "Nocni wędrowcy" s.228-231

Epidemia w Ugandzie w 2000 roku skończyła się na 420 zarażonych i 224 ofiarach, w tym samym roku inna epidemia wybuchła w Kongu zarażając 300 osób i pochłaniając 253 ofiary. Epidemie te uważano za najgorsze aż do teraz.
Strach przed apokalipsą był przyczyną powstania w Ugandzie kościoła Ruchu na rzecz przywrócenia Dziesięciu Przykazań Bożych, którego podstawowym celem było przetrwać zagładę przepowiedzianą na 1 stycznia 2000 i wejść do Nieba. Gdy zagłada nie nastąpiła, przywódcy ogłosili drugi termin 17 marca, zapraszając do głównej świątyni wszystkich niezadowolonych. Podczas nabożeństwa kościół spłonął z ponad 500 wiernymi. Władze początkowo sądziły, że było to zbiorowe samobójstwo, takie jak w Jonestown, jednak gdy okazało się że drzwi i okna zabito od zewnątrz gwoździami a na innych posesjach Ruchu znaleziono ponad dwieście zabitych na różne sposobów osób, stało się jasne że było to cyniczne masowe morderstwo.

Historia lubi się powtarzać - w lipcu niezależnie od już trwającej epidemii w Gabonie i Sierra Leone, w Kongu wybuchła druga epidemia Eboli, nie związana z tamtą. A zaczęło się od kobiety oprawiającej zabitą przez męża małpę, która zachorowała i była leczona w domu przez krewnych myślących że to malaria. Na razie skończyło się na 60 zarażonych i 35 ofiarach.
Straszna choroba.

Mam nadzieję że nie powstanie teraz nowa sekta Ebolowej Apokalipsy.

Bardarbunga i jej diabły

Eksplozja islandzkiego wulkanu Bardarbunga ze zrozumiałych względów budzi moje zainteresowanie - wulkany to ciekawy temat a ja lubię ciekawe tematy. Nieoczekiwanie jednak stwierdziłem, że ten przypadek może łączyć się z innym katastroficznym tematem, jaki opisuję na tym blogu - z trąbami powietrznymi.

Oglądając dziś przed południem wulkan na kamerze internetowej zauważyłem, że z terenu pokrytego gorącym popiołem niedaleko szczeliny erupcyjnej podrywają się wirujące kolumny pyłu, cienkie i gnące się pod wpływem wiatru, na tyle jednak wysokie aby sięgnąć podstawy chmur, tak że musiały osiągać wysokość kilkuset metrów:

 

 

Podgląd wulkanu na żywo możecie zobaczyć tutaj: http://www.livefromiceland.is/webcams/bardarbunga-2/

Te pyłowe trąby, czyli dust devils (a może raczej w tym przypadku ash devils) utrzymywały się do dwóch minut, w każdym razie tyle utrzymywały się w polu widzenia kamery. Pojawiały się co chwila, czasem nawet po pięć czy sześć w różnym stopniu rozwinięcia, tworząc piękny (i ciekawy) widok.

Teraz pogoda w tamtej okolicy się zmieniła - przeszły chmury, wiatr stał się silniejszy a słońce przesunęło się, prześwietlając dym. Trudno to teraz ocenić, ale wulkan dymi chyba mocniej:

Popioły ostygły i trąby pyłowe już się nie pojawiają.

Tego typu zjawiska są stosunkowo często obserwowane w pobliżu wulkanów, w związku z potężnym kontrastem temperatur. Nawet niewielki skręt unoszącej się warstwy gorącego powietrza może formować wir zasysający pył i dzięki temu dobrze widoczny. Podobne widzi się na popieliskach po potężnych pożarach. Jeszcze gwałtowniejsza forma, czyli trąba ogniowa nie jest tu możliwa, ze względu na brak otwartego ognia - rozgrzana do czerwoności skała jest zbyt ciężka aby "wkręcić" się w taki wir. Efektowny przypadek z wulkanu Santiaguito:

Potężne wiry pyłowe obserwowano po spływie piroklastycznym wulkanu Sinabug:

Inny ciekawy przypadek to trąby parowo-wodne, obserwowane w miejscach gdzie lawa hawajskich wulkanów wpada do morza. Znad rozgrzanej wody unoszą się wtedy wiry znacznych rozmiarów:

Mniejsze i szybsze wiry, przypominające węże utworzone z samej pary wodnej, to steam devils (lub steam snakes).

Kosmos się zmienia

Zwykle myśląc o astronomii i obiektach w kosmosie, postrzegamy je jako pewne niezmienniki - niebo pozostaje cały czas takie samo, a nawet jeśli się zmienia, to w tempie niezauważalnym w ciągu ludzkiego życia. Oczywiście, księżyc i planety przesuwają się, czasem coś tam się zmieni kolorystycznie na planecie, czasem pojawi się kometa, ale daleki kosmos jest nieruchomy.
To wrażenie ma dosyć dobre uzasadnienie w skali kosmosu - z kilkuset lat świetlnych nawet bardzo szybki ruch obiektu, będzie ledwie zauważalny. Niemniej jest kilka taki przypadków które pokazują, że coś w kosmosie może zmieniać w czasie pozwalającym na zauważenie zmian (oczywiście dysponując odpowiednim sprzętem obserwacyjnym).

Gwiazda która się porusza.
Gwiazdy wykazują ruch własny na tle głębokiego kosmosu, przy czym zależy to głównie od ich odległości od nas. Im bliżej leży gwiazda, tym lepiej widać jej ruch własny, nawet gdy nie jest zbyt imponujący w ogólności.
Największy ruch względem tła ma Gwiazda Barnarda, nazwana tak od astronoma, który wyznaczył wartość tego ruchu. Wartość ta to 10 sekund kątowych na rok - to w przybliżeniu tyle ile wynosi średnica Marsa w teleskopie. Oznacza to że w ciągu 60 lat przesuwa się po niebie o odległość równą połowie średnicy księżyca. Może się to wydawać niewiele, ale ponieważ obserwujemy jej ruch od 1916 roku, udało się wykonać składankę zdjęć pokazującą ruch:

Ewentualnie nałożenie zdjęć:

Gwiazda leży w odległości 6 lat świetlnych od ziemi, jest przy tym trzecią najbliższą po Proksimie i układzie Alfy Centaura. Porusza się w przestrzeni z prędkością 140 km/s przybliżając się do nas. Za kilka tysięcy lat znajdzie się dwa razy bliżej. Obecnie znajduje się w gwiazdozbiorze Wężownika, świecąc z jasnością 9 magnitudo, można ją więc zobaczyć w średniej wielkości teleskopie.

Ciekawym przypadkiem jest gwiazda Rho Aquilae - gdy w 1606 roku Bayer ustalał nazwy gwiazd, oznaczając najjaśniejsze literami greckimi, zaliczył ją do gwiazdozbioru Orła. Gdy następnie unia astronomiczna wyznaczyła ostateczne, ścisłe granice gwiazdozbiorów, gwiazda znalazła się bardzo blisko granicy z Delfinem. Kilkadziesiąt lat ruchu własnego spowodowało, że w 1992 roku gwiazda znalazła się w obrębie Delfina, choć nazwa nie została zmieniona.

Echo świetlne
W roku 2002 w gwiazdozbiorze Jednorożca, obok Oriona, pojawiła się nagle jasna, intensywnie czerwona gwiazda, przez krótki czas będąc możliwą do zauważenia w lornetkach. Był to prawdopodobnie rzadki typ "czerwonej nowej" czyli rozjaśnienia gwiazdy typu czerwonego olbrzyma, powstałej ze zlania się ze sobą dwóch gwiazd. Ich połączenie tworzyło nową gwiazdę o większej jasności, zarazem przy zlewaniu się powstawała duża ilość energii, która na kilka tygodni zwiększała jasność gwiazdy setki tysięcy razy.
Dla nas istotne były wizualne skutki tego zdarzenia - pojaśnienie wysłało w kosmos falę światła, która padając na gaz i pył w otoczeniu gwiazdy, powodowała jego oświetlenie. Światło odbite od obłoków docierało do nas po czasie zależnym od odległości - obłoki w odległości miesiąca świetlnego od gwiazdy jaśniały po miesiącu, w odległości roku świetlnego po roku. Wizualnym efektem przesuwania się po obłokach fali światła, jest wciąż trwające i bardzo efektowne echo świetlne, którego rozszerzanie się dało taki oto efekt (zdjęcia w latach 2002-2006)

Rozszerzanie się echa trwa nadal. Jak łatwo policzyć, dotarło już na odległość 12 lat świetlnych od gwiazdy

Podobny efekt obserwuje się dla Mgławicy Hubble'a, oświetlanej przez gwiazdę zmienną - zmiany jasności gwiazdy powodują zmiany jasności różnych części mgławicy, zauważalne w przeciągu kilku miesięcy. Pojawiające się ciemniejsze obszary, to prawdopodobnie cienie obłoków pyłu w otoczeniu gwiazdy.

Mgławica, która się zmienia
Mgławica Minkowski 2-9 jest mgławicą planetarną w formie dwóch stożków wybiegających od gwiazdy pośrodku. Bywa też nazywana mgławicą Skrzydła Motyla. Wewnątrz znajduje się układ białego karła i towarzyszącej mu normalnej gwiazdy, który przetrwał powodującą powstanie mgławicy eksplozję na białym karle.
Karzeł krąży wokół środka masy, wyrzucając w przestrzeń dwie strugi bardzo szybkiego wiatru słonecznego, które zderzając się z gazem mgławicy, wpływają na jego jasność. Ruch karła powoduje zatem przesuwanie się jaśniejszych obszarów:

1880 - Trąba powietrzna pod Koninem

Dawno już nie wrzucałem nic o dawnych trąbach powietrznych, a przecież mam takich historii jeszcze sporo:

Trąba powietrzna
 Z osady Kazimierz pod Koninem otrzymuje Kur. Warsz. następujące szczegóły o klęskach zrządzonych przez trąbę powietrzną: Wczoraj o godzinie w pół do piątéj z południa, nad miejscowością tutejszy zawisła trąba powietrzna .. Już od świtu prawie cały firmament zachmurzony groził ulewnym deszczem; atmosfera stała się duszną i ciężką. Jakoż około godziny 4-téj po południu spadł deszcz gruby i rzęsisty w pośród błyskawic i gromów. Po kilkunastu minutach wszystko to ucichło, a nawet na całym prawie nieboskłonie zaczęło się wyjaśniać i wypogadzać.
Naraz od wschodu pojawił się w przestrzeni słup czarny, gruby i wirujący, rosnął w kształcie lejkowatym pod obłoki, i sunął się w kierunku południowym. Świetlane smugi wytryskały z jego wnętrza i opadały parabolicznie w tę czarną otchłań. Była cisza, bez wiatru, bez błyskawic i grzmotów... Czarny słup zacieśniał łuk swojego szlaku ze wschodu ku południowi i szedł prosto na nasze miasteczko. Strach paniczny padł na wszystkich mieszkańców... Uderzono w dzwony „na gwałt" w tutejszych kościołach Farnym i Bernardyńskim.
Strwożone tłumy z jednego końca miasteczka biegły na drugi, a z tamtego w kierunku przeciwległym; zarząd gminny i straż ziemska rzuciły się do narzędzi ogniowych. Tumult, chaos, istny dzień sądny!.. Był to bowiem, zaprawdę, moment apokaliptycznéj grozy... Czarny, po wietrzny potwór okrążył miasteczko ze wschodu na południe, w promieniu dwuwiorstowym i z błyskawiczną szybkością pomknął ku zachodowi. Za chwilę lunął deszcz potokiem, deszcz, jakiego tutaj najstarsi wiekiem mieszkańcy nie pamiętają; trwał sześć minut niespełna, a wszystkie pola i łąki okoliczne zamienił w nieprzejrzane jezioro... Uragan w pochodzie swoim w odległości od nas wiorst pięciu, zerwał ze szczętem siedm chat wiejskich i wiatrak na kolonii niemieckiéj zwanéj Rembowo. Ze zbliżaniem się jego, mieszkańcy wybiegli na pola; w jednéj chacie zapomniano o śpiącém dziecku czteroletniém... dziś znaleziono je przywalone belkami i krokwiami domowstwa. W lesie eksploatowanym przez kupca starozakonnego, chatę zamieszkałą przez pisarza owego kupca, wyrwano z korzeniami sosny i graby tak nakryły, że pisarz ten razem z całą rodziną swoją dziś dopiero wydobyty został z tego drzewnego grobu, wszakże bez żadnego szwanku, dzięki energicznym usiłowaniom swoich robotników. Około 13-tu morg wyrwanych już to z korzeniem, już też strąconych do połowy sosen, brzóz, dębów i grabów, leży pokosem.
W osadzie Pleszyn i w majętności Sławoszewek kilkanaście stodół zgruchotanych. Na folwarku zwanym Kamienica, do dominium Kazimierz należącym, odległym o wiorst trzy od Kazimierza, z nowéj wielkiéj stodoły cały dach z wiązaniem został zerwany i rzucony o 500 kroków opodal; zaś o dwie wiorsty ztąd, w pośród lasów, w miejscowości zwanéj Bieniszewo (gdzie znajduje się starożytny klasztor po-Kamedulski), zniknęła znacznych rozmiarów szopa z sianem; do téj chwili nawet jéj śladu nie znaleziono. Nieco daléj trąba powietrzna natknęła na jezioro mające około l,5 wiorsty kwadratowéj, wyrwała z jego łożysk i rozprysnęła wodę tak, że dziś widać tam tylko niewielką kałużę, lecz dokoła za to na łąkach ogromny obszar wody...
Dominium Kazimierz, jedno z dziedzicznych Karola hr. Mielżyńskiego, składające się obecnie z dziewięciu folwarków razem z gorzelnią, olejarnią, młynem parowym i browarem bardzo wiele od wczorajszych powietrznych nawiedzin ucierpiało. Pszenica pływa w snopach po wodzie, ziemniaki, jedna z najważniejszych tutejszéj roli produkcji, gniją pod wodą; lasu przeszło morg 20 uragan zniszczył.
[Nr, 185 Gazety Warszawskiej, dnia 8 (20) Sierpnia 1880 roku., EBUW]

Opis jest wystarczająco dokładny i nie ma wątpliwości co do natury zjawiska, zaś jego przebieg możliwy jest do wyznaczenia na mapie. Tak więc trąba pojawiła się na wschód od Kazimierza Biskupiego w okolicy małej kolonii Rębowo. Ruszyła na południowy-zachód w stronę wsi Kamienica, gdzie zniszczyła stodołę, po drodze niszczyła lasy. Zapewne minęła od zachodu jezioro Gosławskie. W okolicy Bieniszewa zniszczyła lasy i wspomnianą stodołę. To dawałoby długość pasa zniszczeń ok 5-6 km
Wspomniany Sławoszewek leży mocno na północny-zachód od Kamienicy i raczej szkód nie wywołała tam ta sama trąba. Pleszyna nie mogę znaleźć.

OZMA 2014

Jutro wyjeżdżam na zjazd miłośników astronomii OZMA 2014, już siódmy raz zresztą.

Jest to zjazd będący raczej imprezą zapoznawczo-wypoczynkową niż typowo naukową. Zjeżdżają się miłośnicy astronomii, wielu z własnymi sprzętami pokaźnych osiągów, toteż nawet bez własnego teleskopu można obejrzeć obiekty na niebie w dobrej jakości.
W tym roku zjazd odbywa się w Niedźwiadach, koło Szubina. Tam miał miejsce pierwszy i kilka ostatnich. Wszystko zależy od tego czy i gdzie uda się zjazd zorganizować. Raz zdarzył się w Kawęczynku na Roztoczu, raz we Fromborku, kilka razy w Urzędowie. Jeśli zaś akurat nie uda się w danym roku organizacja gdzieś w Polsce, to zjazd rozgrywa się w Niedźwiadach.
Mieści się tam siedziba Pałucko-Pomorskiego Stowarzyszenia Astronomiczno - Ekologicznego, będąca starą szkołą z przyległościami:

Na stanie jest tam kilka teleskopów, używanych do obserwacji, w tym Newton 400/2000 mm, teleskop słoneczny Coronado z filtrem H alfa, a w budowie jest właśnie teleskop z lustrem 600 mm.

Dla mnie dodatkową atrakcją jest okolica - spokojny, wiejski krajobraz i las porastający łagodne pagórki. Chętnie w przerwach spaceruję to tam to tu.

Trochę martwi mnie że pogoda może okazać się niesprzyjająca.

1862 - Trąba powietrzna w Bninie

Zaraz po omawianej trąbie w Żerkowie miało miejsce kolejne takie groźne zdarzenie:

Piszą nam z Wiel. Ks. Poznańskiego:
Od niepamiętnych lat tak gwałtowne burze nie nawiedzały nasze Księstwo jak w tym roku. Niedawno donosiliśmy o szkodach wyrządzonych przez uragan w Żerkowie, dziś dowiadujemy się że podobne nieszczęście nawiedziło okolice Środy i Miłosława. Niezrównanie większa trąba powietrzna nawiedziła nazajutrz dnia 4go b.m. miasto i okolice miasta Bnina. Za żwirówce powyrywała wysokie topole częścią z korzeniami, pozostawiając doły długie na 9 stóp a długie na sześć stóp; częścią połamała takowe. W mieście przewróciła już zupełnie, już częściowo przeszło 40 domów, a za miastem kilka wiatraków, porywała zwierzęta i ludzi i unosiła na kilkadziesiąt kroków. Straty są znaczne.
[Gazeta Polska 9 sierpnia 1862 nr 181]

Jeśli rzeczywiście dochodziło do unoszenia w powietrze ludzi i zwierząt, to musiała to być faktycznie trąba powietrzna.